De zin die het meest
indruk op mij maakt in de eerste aflevering van Buch in de bajes 4: Rotterdam
die komende donderdag wordt uitgezonden, is: ‘Ik was 29 toen ik hier
binnenkwam; ik ben nu 42.’ Aldus Ed, veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf.
Waarom komt juist die zin zo bij mij binnen, en niet
bijvoorbeeld: ‘Als je mij 50.000 Euro geeft, maak ik iemand voor je af’, of ‘Ik ben niet bang om dood te gaan; het is buiten
eten of gegeten worden.’ Deze quotes maken meteen duidelijk dat we in Rotterdam
een heel ander slag gedetineerden zijn tegengekomen dan in de vorige series.
Echt zware jongens zitten hier, met straffen van 6, 9, 12, zelfs 18 jaar. Dan
zit je niet voor zweetvoeten, zoals men dat in de gevangeniswereld pleegt uit
te drukken. Dan is de kans groot dat je veel leed hebt berokkend aan je
medemens. En inderdaad, ze zitten voor afpersing, overvallen, mishandeling, dat
soort zaken. Vrijwel altijd op jacht naar geld. Veel geld, snel geld. Omdat hun
moeder in Curacao het arm heeft bijvoorbeeld, of omdat hun baas ze weigerde hun
salaris uit te betalen, waardoor ze voor eigen rechter zijn gaan spelen.
DODELIJKE
SLACHTOFFERS
Ook Ed was betrokken bij een overval. Samen met twee anderen ging hij gewapend ergens op af, en daar zijn dodelijke slachtoffers gevallen. Alle drie de daders zijn veroordeeld. Ed kreeg levenslang, maar hij is onschuldig, zegt hij, want voordat die overval uit de hand liep en er werd geschoten, was hij er al vandoor gegaan. Zegt hij. Ik weet niet of het waar is. Het is ook niet het doel van ons programma om uit te zoeken of dingen kloppen. Menno zei altijd: Ik ben geen Peter R. de Vries of John van den Heuvel, ik laat iedereen zijn eigen verhaal doen. Of Ed nu schuldig of onschuldig is, dat heeft met de oorzaak dat ik de kriebels kreeg van zijn uitspraak ‘Ik was 29 toen ik hier binnenkwam; ik ben nu 42’ niet echt iets te maken. Eerder in het gesprek zei hij tegen Nicole: ‘Ik zit hier nu 13 jaar.’ Dat zegt hetzelfde, maar dat drong nog niet ineens zo tot me door. Maar als je die leeftijden hoort…
Als je dan denkt aan wat je zelf in die tijd allemaal hebt gedaan en meegemaakt. Tussen mijn 29e en mijn 42e maakte ik de overstap van bladenmaker naar tv-maker, heb ik tientallen programma’s gemaakt - slechte en goede -, een nieuw huis gekocht, reizen en tripjes gemaakt, honderden mensen leren kennen, honderden feestjes, etentjes, stapavonden meegemaakt, mooie gesprekken gevoerd, lief en leed gedeeld met vrienden en familie, vier auto’s versleten. En Ed zat tussen zijn 29 en 42e in zijn eentje in zijn cel, met het vooruitzicht dat hij daar de rest van zijn leven ook zal moeten zitten. Hoe trek je dat?
Ook Ed was betrokken bij een overval. Samen met twee anderen ging hij gewapend ergens op af, en daar zijn dodelijke slachtoffers gevallen. Alle drie de daders zijn veroordeeld. Ed kreeg levenslang, maar hij is onschuldig, zegt hij, want voordat die overval uit de hand liep en er werd geschoten, was hij er al vandoor gegaan. Zegt hij. Ik weet niet of het waar is. Het is ook niet het doel van ons programma om uit te zoeken of dingen kloppen. Menno zei altijd: Ik ben geen Peter R. de Vries of John van den Heuvel, ik laat iedereen zijn eigen verhaal doen. Of Ed nu schuldig of onschuldig is, dat heeft met de oorzaak dat ik de kriebels kreeg van zijn uitspraak ‘Ik was 29 toen ik hier binnenkwam; ik ben nu 42’ niet echt iets te maken. Eerder in het gesprek zei hij tegen Nicole: ‘Ik zit hier nu 13 jaar.’ Dat zegt hetzelfde, maar dat drong nog niet ineens zo tot me door. Maar als je die leeftijden hoort…
Als je dan denkt aan wat je zelf in die tijd allemaal hebt gedaan en meegemaakt. Tussen mijn 29e en mijn 42e maakte ik de overstap van bladenmaker naar tv-maker, heb ik tientallen programma’s gemaakt - slechte en goede -, een nieuw huis gekocht, reizen en tripjes gemaakt, honderden mensen leren kennen, honderden feestjes, etentjes, stapavonden meegemaakt, mooie gesprekken gevoerd, lief en leed gedeeld met vrienden en familie, vier auto’s versleten. En Ed zat tussen zijn 29 en 42e in zijn eentje in zijn cel, met het vooruitzicht dat hij daar de rest van zijn leven ook zal moeten zitten. Hoe trek je dat?
‘IK BUIG WEL, MAAR IK
BREEK NOOIT’
Dat is ook een van de vragen die Nicole hem stelt. Hij beschrijft heel mooi hoe hij verschillende fases doorliep in dat verwerkingsproces. Eerst agressief, dan depressief, en toen kwam er een vorm van acceptatie. Maar tot op de dag van vandaag is hij aan het vechten om zijn gelijk te krijgen en zijn onschuld te bewijzen. Ik denk dat dat een manier van overleven is; de hoop opgeven is geen optie. ‘Ik buig wel, maar ik breek nooit,’ zegt Ed.
Er zijn ook meerdere gevangenen die tegen Nicole zeiden: Mijn lichaam zit gevangen, maar mijn geest is vrij. Dat zou waarschijnlijk ook mijn manier zijn om ernaar te kijken als ik vast zou komen te zitten. Maar met het maken van deze vierde serie Buch in de bajes heb ik ervaren dat gevangenisstraf in zo’n stadsbajes als deze, waarbij je middenin het volle leven zit maar er part noch deel aan hebt, waar je tussen de meest gewelddadige, agressieve en meedogenloze types zit en waar ik de geur, de geluiden en de claustrofobische sfeer na drie maanden al helemaal zat was – en dan mochten wij nog elke avond naar ons hotel om de hoek - , iets is om tegen elke prijs te vermijden.
Dat geldt overigens niet voor de achtdelige serie die wij over deze PI Rotterdam hebben mogen maken. De reacties van het handjevol mensen dat de eerste twee afleveringen al heeft gezien zijn uitermate enthousiast. En dat is vooral te danken aan Nicole, die de rol van Menno op verbluffende wijze, zonder enige ervaring, op zich heeft genomen en ook nog heeft gecombineerd met het producentschap van deze reeks. Ik werk eind dit jaar 10 jaar met haar samen, maar dat ze zich deze zware dubbelrol in zo’n razend tempo eigen heeft gemaakt, met een onwaarschijnlijke drive en moed, heeft ook mijn stoutste verwachtingen overtroffen. Het woord is nu aan de kijker.
Dat is ook een van de vragen die Nicole hem stelt. Hij beschrijft heel mooi hoe hij verschillende fases doorliep in dat verwerkingsproces. Eerst agressief, dan depressief, en toen kwam er een vorm van acceptatie. Maar tot op de dag van vandaag is hij aan het vechten om zijn gelijk te krijgen en zijn onschuld te bewijzen. Ik denk dat dat een manier van overleven is; de hoop opgeven is geen optie. ‘Ik buig wel, maar ik breek nooit,’ zegt Ed.
Er zijn ook meerdere gevangenen die tegen Nicole zeiden: Mijn lichaam zit gevangen, maar mijn geest is vrij. Dat zou waarschijnlijk ook mijn manier zijn om ernaar te kijken als ik vast zou komen te zitten. Maar met het maken van deze vierde serie Buch in de bajes heb ik ervaren dat gevangenisstraf in zo’n stadsbajes als deze, waarbij je middenin het volle leven zit maar er part noch deel aan hebt, waar je tussen de meest gewelddadige, agressieve en meedogenloze types zit en waar ik de geur, de geluiden en de claustrofobische sfeer na drie maanden al helemaal zat was – en dan mochten wij nog elke avond naar ons hotel om de hoek - , iets is om tegen elke prijs te vermijden.
Dat geldt overigens niet voor de achtdelige serie die wij over deze PI Rotterdam hebben mogen maken. De reacties van het handjevol mensen dat de eerste twee afleveringen al heeft gezien zijn uitermate enthousiast. En dat is vooral te danken aan Nicole, die de rol van Menno op verbluffende wijze, zonder enige ervaring, op zich heeft genomen en ook nog heeft gecombineerd met het producentschap van deze reeks. Ik werk eind dit jaar 10 jaar met haar samen, maar dat ze zich deze zware dubbelrol in zo’n razend tempo eigen heeft gemaakt, met een onwaarschijnlijke drive en moed, heeft ook mijn stoutste verwachtingen overtroffen. Het woord is nu aan de kijker.
Buch in de bajes 4: Rotterdam,
elke donderdag om 21.30 u, RTL4.
.jpg)
Overleg in de mobiele montageset in de PI Rotterdam. V.l.n.r.: Nicole Buch, editor Bram Slinger en schrijver dezes.
