zaterdag 2 januari 2016

BOUDEWIJN DE GROTE

Op Eerste Kerstdag was in Het Uur van de Wolf de documentaire Boudewijn de Groot: Kom nader van Suzanne Raes te zien. Mocht je hem gemist hebben, kijk dan alsnog, want het is een ontroerend mooie film over een van de grootste muzikanten/componisten uit de vaderlandse geschiedenis.

Zeventig is Boudewijn inmiddels, en de documentaire begint met de focus op het laatste optreden waarin hij zijn oude successen speelt. Hij wil in de toekomst alleen maar nieuwe dingen doen. Goede vriend Henny Vrienten zegt: ‘Hoe vaak zal hij Verdronken Vlinder wel niet gespeeld hebben? En Testament? Op een gegeven moment is het klaar, dat begrijp ik wel.’ ‘Dapper’, vindt George Kooymans het. Raes laat tussendoor een repetitiefragmentje zien waarin Boudewijn ‘Ik vergeet, ik vergeet wat is geweest’ zingt: een van de vele subtiele momentjes, verwijzingen en grapjes die haar film herbergt. 

DOE HET NIET!
Dit laatste optreden, de repetities met Vrienten en Kooymans voor hun op handen zijnde driemanstournee, de repetities voor de musical Onder de groene hemel (schitterend, Boudewijns mimiek als hij de uitvoeringen van zijn liedjes beluistert!), natuurlijk heel veel - ook uniek - archiefmateriaal, mooie gesprekken met vrouw, kinderen, vrienden en familie, dat zijn de pijlers waarop de film is gebouwd. Maar zoals zo vaak wordt een goede documentaire echt bijzonder als er tijdens het filmen iets gebeurt wat je niet had kunnen voorspellen, volgens het adagium ‘De waarheid verzin je niet’. Zoals dat bij Janine van Paul Cohen Janine Jansen overspannen raakte en bij Zij gelooft in mij van John Appel de optredens van André Hazes in Spanje een groot fiasco werden. Wij maakten het zelf mee bij Buch in de bajes toen twee dagen nadat Menno hem had geïnterviewd de vader van een gedetineerde jonge vrouw overleed aan een maagbloeding, en wij de dochter hebben gevolgd toen ze in de boeien geslagen thuis afscheid ging nemen van haar opgebaarde vader. ‘Hij is gestorven van verdriet,’ zei zijn vrouw. Slik.
Wat Suzanne Raes niet voorspeld had en wat de film zo ontroerend maakt is dat Boudewijn een lied over zijn vader aan het maken was, Kom nader, dat titel en thema van de film is geworden. De scènes waarin Boudewijns kinderen Marcel, Caya en Jim naar dit nummer luisteren zijn prachtig. Boudewijns vader was een zo mogelijk nog geslotener man dan Boudewijn zelf, en je las die herkenning, die verklaring bijna op de gezichten van Boudewijns kinderen die – vooral Jim, die dat ook niet onder stoelen of banken steekt – zelf ook het nodige te stellen hebben gehad met hun pa. Aan het begin vraagt Raes aan hen wat een film  over hun vader zou moeten vertellen. Caya en Marcel moeten daar eens heel goed over nadenken. Jim zegt: ‘Ik heb het je al eerder gezegd: het beste wat je kan doen met een film over mijn vader is hem niet te maken.’
Datzelfde zeiden ze toen ik in 1997 een aflevering van Astrid Joosten’s prime time zaterdagavondprogramma De Show van je Leven rond Boudewijn aan het voorbereiden was. Een amusementsprogramma met Boudewijn over zijn leven?! Doe het niet! Hij zal ook niet willen trouwens, riepen ze allemaal.

MEESTER PRIKKEBEEN
Maar Boudewijn wilde wel. Sterker nog, toen we zoveel weerstand in zijn omgeving ontmoetten, besloten we het idee te laten varen. Daar begreep Boudewijn helemaal niets van; hij accepteerde die afwijzing niet. ‘Natuurlijk ga ik ten volle meewerken,’ zei hij. En dat deed hij ook. Met als voor mij fantastisch gevolg dat ik hem nog op keyboards heb mogen begeleiden toen hij voor het eerst in bijna 30 jaar Meester Prikkebeen zong met de als verrassing opgetrommelde Elly Nieman.
In de jaren daarna heb ik nog een paar maal met hem samen mogen werken, onder meer toen hij te gast was in Lalala Live, de warmbloedige muziekshow met Bart Peeters, en in de soundtrack-van-je-leven talkshow Wintertijd. Sinds die tijd zijn hij en zijn vrouw Anja en ik elkaar steeds kerstkaarten blijven sturen. Dit jaar even niet, maar dankzij Suzanne Raes heeft Boudewijn mijn kerst alsnog opgefleurd. Jim heeft gelukkig ongelijk gekregen.