Zelfs op Wikipedia!

Onlangs ontving ik een mailtje van een dame die een artikeltje van mij in de krant had gelezen en daar een ‘storende fout’ in had ontdekt. Het ging over de plek waarop een drukker van de tijdens de bezetting illegale krant Het Parool door de Duitsers was gefusilleerd. ‘Dat was niet Soesterberg, maar de Leusderheide,’ schreef ze. En toen kwam het: ‘Zelfs op Wikipedia staat deze info!’ Zelfs op Wikipedia. Hoe kunnen we anno 2011 nog aan het waarheidsgehalte van een feit twijfelen als het op Wikipedia staat? Wat ben ik nou voor een sukkel dat ik terwijl het gewoon op Wikipedia te vinden is, alsnog iets anders beweer?
Wikipedia, de vrije encyclopedie op internet, heeft ervoor gezorgd dat instituten als de Winkler Prins en Encyclopedia Brittannica voor weggeefprijzen in de kringloopwinkels zijn beland. En op zich is het natuurlijk ook een geweldig idee, een democratische encyclopedie, die wij met z’n allen zelf samenstellen, die continu aangepast en geupdate kan worden, die geen enkele ruimte inneemt en die gratis en overal beschikbaar is. Alle kennis van ons allemaal samengebracht in één groot virtueel kenniscentrum. Het probleem is alleen dat de kwaliteit en het waarheidsgehalte volstrekt onbetrouwbaar zijn. Neem nou het lemma over Drukwerk, de band waar ik zelf viereneenhalf jaar deel van uitmaakte. Dat stukje telt slechts 200 woorden (ik zal daar eens iets aan gaan doen binnenkort), en in die 200 woorden staan vijf fouten. Even puntsgewijs:

- Producer Coen van Vrijberghe de Coningh was de grote man achter het succes van deze groep.
Met alle respect voor de helaas veel te vroeg overleden Coen, een multitalent en een geweldig mens, maar dit is niet waar. Coen was bij platenmaatschappij EMI in dienst en werd op Drukwerk gezet. Hij deed dit adequaat, en heeft zeker een belangrijke bijdrage geleverd, maar de grote mannen achter het succes waren A&R-manager Gerrit Haak en promotor Kees Helleman van EMI en Harry Slinger zelf.

- De samenstelling van de groep is in de loop der jaren regelmatig veranderd, maar Harry Slinger, Ton Coster en Joop May blijven constante factoren.
Joop May verliet de band in 1982, en zat er dus 4 van de 12 jaar dat de groep bestaan heeft bij. Niet echt een constante factor.

- In 1981 neemt Drukwerk de eerste LP Drukwerk op.
Nee, dat was in december 1980. En dan nog is het voor een encyclopedie ernstig slordige informatie, want ze namen geen LP op, ze maakten een demo die later geheel tegen de verwachting in ongewijzigd op LP is uitgebracht.

- Wanneer in de tweede helft van de jaren 80 de aandacht voor Nederlandstalige muziek minder wordt, weet Drukwerk geen hits meer te scoren. In plaats daarvan gaat Drukwerk zich toeleggen op het theater.
Dat was niet ‘in plaats daarvan’, dat kwam erbij. We hebben ons werkterrein uitgebreid om zo de omzet op peil te houden en de 12 gezinnen die van de groep leefden zo lang mogelijk van een inkomen te voorzien. De optredens in feesttenten, zalen en discotheken bleven gewoon doorgaan.

- In 2003 vormt de Volendamse band Next One een nieuw Drukwerk voor een tournee ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum.
Dat was in 2002, en de gelegenheid was niet het 25-jarig jubileum, maar het feit dat het 20 jaar geleden was dat ‘Je loog tegen mij’ op nummer 1 kwam. Ziedaar, zes fouten dus, op 200 woorden.

Gerrit Komrij schreef: ‘Wikipedia past bij ons verminderd respect voor de waarheid. Bij onze desinteresse voor het fenomeen van oorzaak en gevolg.’ En: ‘Wat is de waarheid nog, als je er niet op afbetaling voor moet kromliggen? Wat ik u voorlieg is de waarheid. […] Wikipedia is een excuusencyclopedie. Op alle terreinen zullen propoganda en sensatie het winnen van de waarheid.’
Ik ben terecht op m’n vingers getikt over een fout in een artikeltje van mijn hand. Ik haalde deze informatie van een educatieve site voor scholieren over het verzet. Dus ook het onderwijs moet je niet op voorhand geloven. Maar het is toch op z'n minst opvallend dat als onderbouwing wordt aangevoerd dat het ‘zelfs op Wikipedia staat’, want dat is - zoals ik hopelijk voldoende heb aangetoond - geen enkele reden om aan te nemen dat het klopt.
Ik besluit met een quote van mijn dorpsgenoot, schrijver Marco Termes, die ik deze week interviewde naar aanleiding van zijn derde roman ‘Vriend en Vijand’ die volgende week verschijnt: ‘Wat je met virtuele informatievoorziening ziet is dat wij onze eigen bio-industrie aan het worden zijn. Wij zijn koeien in een stal aan het worden: we krijgen voer voorgeschoteld en we vreten het gewoon op. Misschien is iemand die “leugenaar” roept, Assange van Wikileaks bijvoorbeeld, zelf wel een leugenaar. We hebben de tijd niet meer om alle informatie te checken. Wij zien per dag meer beelden dan iemand in de Middeleeuwen in zijn hele leven. Onze hersens kunnen dat wel aan, maar kan onze besluitvorming dat ook aan? En informatie die niet gecheckt wordt, devalueert al heel snel tot manipulatie, en manipulatie leidt tot indoctrinatie.’
Wat Marco dus terecht zegt: geloof ook De TV-Gits niet in zijn beweringen over de historie van Drukwerk. Trouwens, wie zegt dat er ooit een dame is geweest die een mailtje heeft gestuurd waarin ze de frase 'zelfs op Wikipedia' bezigt?